فرایند پر ریزی و پر سازی را تو لک گویند.

پر ریزان را نمی توان به عنوان بیماری تلقی نمود بلکه پدیده ای است طبیعی که در آن پرهای قدیمی ریخته و توسط پرهای جدید جایگزین می شوند. اما پرنده در زمان تولک رفتن نسبت به بیماری ها بسیار ناتوان است. بروز بیماری نیز اختلالاتی در امر پرریزان بوجود خواهد آورد. پرنده در وضعیت پرریزان طبیعی آواز نمی خواند. پس از تعویض پرهای پوشش بدن پرهای کوچک عوض می شوند. هنگامی که پرهای پرواز در بالها و پرهای هدایت در دم نو گشتند پرنده شروع به تعویض پرهای بزرگ خود خواهد کرد. تولک رفتن در فاصله اواخر مرداد تا اوایل مهر ماه انجام می شود. پرنده باید ظرف مدت ۶ الی ۸ هفته پرهایش را کاملا تعویض نماید. در صورتی که این مدت زمان بطور محسوسی به درازا انجامد سوخت و ساز بدن پرنده صحیح انجام نگرفته و خلاصه ایرادی در امر نگهداری وجود داشته است. تنظیم و تصحیح این مسئله از امروز به فردا میسر نمی باشد. الگوی ریختن و درآمدن پرها به این صورت است که از ناحیه سر شروع شده و بعد گردن و تنه و پاها و بالاخره در آخر دم و بالها را شامل می شود. این امر پرواز پرنده را محدود کرده و یک بار اضافی بر روی متابولیسم بدن پرنده می باشد. بعضی وقت ها تولک رفتن بی موقع پرنده می تواند ناشی از قرار گرفتن پرنده در معرض گرمای شدید باشد. البته گاهی نیز به علت ترس و یا مصرف دانه های نامناسب بروز می کند. در این مواقع باید پرنده را از منابع گرمازا و رادیاتور ها دور نمود و غذای او را چک کرده تا از نظر ترکیب و کیفیت مناسب باشد

برای مشاهده توضیحات بیشتر به ادامه مطلب بروید

تغذیه زمان تولک

لازمه پرریزان منظم و نرمال تغذیه صحیح و متنوع توام با ویتامین ها و املاح معدنی و مواد دیگر است. اما به هر صورت می توان پرنده را برای پشت سر گذاردن پر ریزان بد و ناقص کمک کرد. برای این منظور میتوانید از موادی نظیر آویزانول (Avisanol) و ویتالینوکوئل (Vitalinoquell) و یا داروهای تقویتی دیگر مخصوص تولک رفتن استفاده کرده و به آب و خوراک آنها اضافه نمایید. همچنین غذاهای آماده و مناسبی برای جایگزین شدن سریع پرها در بازار های بین المللی موجود است که می توان تهیه و مصرف نمود. جهت تقویت پرنده می توان روزانه یک قطره روغن ماهی به غذای او اضافه نمود. ولی باید توجه داشت که مقدار دانه آغشته به روغن آنقدر کم باشد که در طی ۱۲ الی ۲۴ ساعت مصرف شود. همچنین میزان کمی ویتامین E نیز به جیره اضافه شود تا دچار اختلالات تولید مثلی نشود. در عین حال باید مراقب بود تا مبادا پرنده بیش از حد چاق شده و زیر پوست شکم و بالطبع سایر نواحی بدن چربی ذخیره شود. ممکن است پس از هربار تولک رفتن پرنده قدرت و میزان خواندنش کمتر شود که در این رابطه کار اساسی نمیتوان انجام داد. بجز اینکه رژیم غذایی او چک شده تا بیش از حد چرب یا پر انرژی نبوده و باعث چاق و تنبل شدن پرنده پرنده نگردد.

تولک و تولید مثل

بطور کلی وقتی پرنده ها تولک می روند یک سری فعل و انفعالات سوخت و سازی (آنابولیکی و متابولیکی) در بدن به وقوع می پیوندد که در اکثر موارد موجب می شود ضایعات جزیی موجود در اندام های مختلف بدن برطرف شده و اندام ها و عضو های بدن با تجدید قوای دوباره شروع به فعالیت کنند. شاید تا حدودی بتوان آن را به روند خزان درختان در فصل پائیز و رویش مجدد در ابتدای بهار تشبیه کرد. البته شدت تغییرت در دوران لک در حد تغییرات درختان به هنگام خواب زمستانی نیست ولی تا حدودی غیر فعال شدن و فعالیت مجدد دستگاه تولید مثلی پرنده در طی دوران لک مشابه با روند خزان درختان می باشد. به عبارتی همانطور که درخت برگ آفت زده و ناتوانش را با برگ های سالم و جوان تعویض میکند پرنده نیز در ظاهر پرهای شکسته و کهنه خود را با پرهای جدید و سالم تعویض می کند. در حین این روند سلولهای فرسوده و ناتوان دستگاه تناسلی نیز از بین رفته و بعد از لک توسط سلول های جدید و جوان فعال جایگزین می شوند. بدین ترتیب اگر ضایعات جزیی در دستگاه های مختلف بدن از جمله دستگاه تناسلی موجود باشد در طی دوران لک از بین می رود.