مقدمه

آنفلوانزای طیور یک بیماری ویروسی پرندگان بوده و دارای  3  نوع تیپ A ، B  و C می باشد . در طیور فقط تیپ A می تواند ایجاد بیماری نماید . تیپ A  علاوه بر طیور سایر حیوانات از جمله خوک ، اسب و همچنین انسان را در گیر می نماید . تیپ A شامل تحت تیپ های مختلف با درجات متفاوتی از نظر شدت بیماری زائی ( از فرم خفیف تا بسیار شدید ) می باشد . که تحت تیپ های H5  و H7  باعث بیماری به فرم بسیار شدید می شوند .

توضیحات بیشتر در ادامه مطلب

مخازن و میزبان های بیماری

پرندگان وحشی و آبزی می توانند بدون ابتلاء ، ویروس های آنفلوانزای طیور را با خود جابجا کنند . خوک به عنوان میزبان واسط ویروس های آنفلوانزای پستانداران و پرندگان می باشد . که با مخلوط کردن ویروس ها ی انسانی و مرغی تیپی جدید ایجاد میکند که از نظر بیماری زایی برای انسان و طیور خطرناک می باشد . پرنده و انسان مبتلا نیز به عنوان ناقل زنده در انتقال بیماری نقش دارند .

همچنین پرندگانی چون مرغ و خروس ، بوقلمون ، مرغ شاخدار ، پرندگان زینتی ، پرندگان وحشی ،شترـ مرغ ، کبک ، بلدرچین  ، اردک ، قرقاول ، قو ، حواصیل ، گنجشک ، طوطی و شاهین ناقل این بیماری هستند .

علایم بیماری در پرندگان

ـ انتشار ناگهانی بیماری

ـ کاهش شدید مصرف دان

 ـ بی حالی شدید ، پژمردگی و دور هم جمع شدن گله

ـ شروع ناگهانی تلفات با روند افزایشی روزانه ( در گله گوشتی تلفات بیش از 3 درصد در روز )

ـ افت ناگهانی و شدید در تولید روزانه

ـ سیاه شدن و خونریزی تاج ، ریش و ساق پا

ـ علایم تنفسی حاد ( عطسه ، ترشحات از مجاری بینی و چشم )

راههای انتقال بیماری

1 ـ انتقال مستقیم :

ـ ویروس از طریق مجاری تنفسی ، ملتحمه چشم و مدفوع از پرنده آلوده به پرنده حساس منتقل می گردد .

2 ـ انتقال غیر مستقیم :

ـ توسط دان مرغ که از منابع غیر مطمئن تهیه شده باشد .

ـ کود آلوده و پراکنده شدن آن به محیط اطراف .

ـ توسط حشرات و جوندگان آلوده .

ـ توسط وسایل و مواد آلوده نظیر آب ، خودرو ، لباس و کفش آلوده .

پیشگیری و کنترل بیماری

ـ دفن بهداشتی تلفات یا سوزاندن لاشه ها با لاشه سوز .

ـ عدم نگهداری هر گونه پرنده توسط مرغدار و دیگر پرسنل در مرغداری و در منازل آنها .

ـ عدم پرورش طیور در سنین مختلف در یک واحد مرغداری .

ـ برقراری سیستم بهداشتی ـ قرنطینه ای کلیه پرسنل در مجتمع و واحدهای مرغداری .

ـ تعویض کامل لباس ، کفش و استفاده از کلاه ، ماسک و ....

ـ فراهم نمودن ظروف مخصوص حاوی ماده ضد عفونی کننده مناسب برای ضد عفونی کردن دست ها و کفش ها در مبادی ورودی سالن .

ـ فاصله زمانی حداقل 3 الی 4 هفته ای در جوجه ریزی در صورت عادی بودن شرایط .

ـ بهره گیری از کانال منتهی به حوضچه ضدعفونی در پشت هواکش هاو ضدعفونی منظم محوطه مرغداری .

پیشگیری و کنترل بیماری

ـ اعلام هر نوع کاهش شدید مصرف دان ، کاهش شدید تولید یا افزایش تلفات به نزدیکترین شبکه دامپزشکی .

ـ عدم استفاده از شانه و کارتن تخم مرغ مصرف شده .

ـ دریافت مجوز سلامتی گله از یک دامپزشک بخش خصوصی جهت ارائه به کشتار گاه .

ـ شستشو و ضدعفونی دقیق قفس ها و کامیونهای حمل مرغ .

ـ شستشو با آب گرم و ضدعفونی سالن کشتارگاه بعد از پایان کشتار .

ـ پاکسازی و ضدعفونی کامل سالن مرغداری و تجهیزات آن قبل از جوجه ریزی .

ـ حذف جوجه های بیمار از گله از همان ابتدای دوره پرورش .

ـ فراهم نمودن محیطی مطلوب جهت پرورش جوجه از جمله تهویه ، حرارت و رطوبت مناسب و همچنین قابل شستشو و ضدعفونی نمودن کلیه سطوح سالن پرورش از قبیل کف ، سقف و دیوارهای داخلی و خارجی .

ـ اعمال تمهیدات لازم در خصوص جلوگیری از ورود پرندگان و جوندگان به داخل سالن ها و انباری ها از قبیل نصب توری .

ـ جلوگیری از ورود افراد متفرقه به مرغداری .

ـ تبدیل بهداشتی ضایعات کشتار گاهی .

ـ معدوم سازی بهداشتی موارد مشکوک یا آلوده .

چند نکته مهم

ـ یک گرم از مدفوع آلوده به وبروس آنفلوانزا می تواند یک میلیون پرنده را آلوده کند .

ـ پرندگان آبزی و پرندگان وحشی آلوده که از نظر بالینی سالم هستند می توانند عامل انتقال بیماری باشند .

ـ واکسیناسیون تنها راه پیشگیری از بیماری نمی باشد .

ـ مدیریت صحیح در امر واکسیناسیون و تغذیه نقش مهمی در سیستم ایمنی گله دارد .

ـ ویروس آنفلوانزا در آب بین 4 تا 20 روز ، در بافتها برای مدت طولانی و در کود آلوده به ویروس حداقل 3 ماه زنده می ماند .

ـ ویروس آنفلوانزای مرغی از طریق گوشت و تخم مرغ کاملا پخته شده منتقل نمی شود .

ـ گردو غبار سالن مرغداری حاوی ذرات ناقل بیماری می باشد .

ـ ویروس آنفلوانزا دمای 56 درجه سانتی گراد را به مدت 3 ساعت و دمای 60 درجه سانتی گراد را 30 دقیقه تحمل می کند .

ـ ویروس آنفلوانزا نسبت به بسیاری از مواد ضد عفونی کننده حساس می باشد .

ـ انجام آزمایشات میکروبی و شیمیایی آب حداقل هر شش ماه یکبار .